رویای جهانی شدن تئاتر ایران

با آنکه اجرای تئاتر در بیست وپنج سال اخیر پیشرفت های چشمگیری داشته اما هنوز هم تئاتر ما نتوانسته در جهان از جایگاه معتبری همانند سینمای ایران برخوردار باشد، شاید یکی از اصلی ترین دلایل آن هم به نمایشنامه نویسی برگردد که هنوز اجراهای ما با سازوکار بهتری برای ایجاد برابری هایی با ادبیات نمایشی برخوردار نشده و اگر هم غیر از این باشد، شاید این متون ترجمه نشده اند که جهان را متوجه خود سازد و شاید هم هنوز آن اراده و جزم و عزم ملی برای شکل گرفتن یک تئاتر توانمند و خلاق در سطح جهانی ممکن نشده است و از همه مهمتر اینکه بین این زبان اجرایی پیشرفته و آن متون ایرانی مجهول و مغفول هنوز هماهنگی های لازم برای به وجود آمدن یک تئاتر ایرانی ویژه تر ممکن نشده است.

به هر تقدیر، هم اهل تئاتر و هم هواداران فرهنگ و هنر ایرانی حس می کنند پتانسیل های لازم هم در اجرا و هم در زمینه نمایشنامه نویسی وجود دارد اما در یکتایی این دو شاید هنوز کوتاهی صورت گرفته که بشود در ترکیب متن و اجرا به نوعی تئاتر بی بدیل و خلاق دست یافت که کل جهان متوجه یک نوع انرژی بی بدیل از سوی اجراگران ایرانی بشوند که این جماعت نیز پس از سال ها تلاش پیوسته دارند برای خودشان از اعتبار و جایگاهی برخوردار می شوند که هم چشمگیر است و هم نوآورانه است و هم از اصالت و هویت ملی برخوردار است؛ اما هنوز یک حلقه مفقوده در این میان است که بشود در یافتن و اتکای به آن، خیلی زودتر از این پتانسیل های موجود بهره مند شد که یک تئاتر ایرانی را به تماشا گذاشت. کافی است درنگی شود به آثار کارگردانانی چون امیررضا کوهستانی، حمیدرضا نعیمی، فرهاد مهندس پور، مسعود دلخواه، محمد رضایی راد، جلال تهرانی، حمیدرضا آذرنگ، حمید پورآذری، علیرضا نادری، محمد یعقوبی، حسین کیانی، رضا ثروتی، علی اصغر دشتی، ابراهیم پشت کوهی، حامد محمد طاهری، کیومرث مرادی، محمد عاقبتی، کوروش نریمانی، پویا سعیدی و مسعود صرامی، محمد رحمانیان، افروز فروزان، زهرا صبری، همایون غنی زاده، رضا گوران، محمد مساوات، اشکان خیل نژاد، مصطفی کوشکی، علی عابدی، علی نرگس نژاد، پارسا پیروزفر، شهاب حسینی پور، جابر رمضانی، فرهاد تجویدی، محمودرضا رحیمی، هستی حسینی، رسول کاهانی، آرش دادگر، هومن رهنمون، لیلی عاج، یاسر خاسب و بسیاری دیگر که نامشان در این مجال نیامده، در همین یک ربع قرن حضور خلاقانه بر صحنه تئاتر داشته اند و در ژانرها و شیوه های گوناگونی کار کرده اند اما با این همه تلاش انگار که هنوز تئاتر ما اندر خم یک کوچه است و هنوز پا از این آستانه به جهان دیگر برای شناساندن خود برنداشته است. با آنکه دانشگاه ها و دانشکده های هنری و تئاتری بسیار زیادتر شده و در ترجمه متون نظری و نمایشی تلاش های بسیاری شده و بسیاری هم موفق به تداوم تحصیلی خود در رشته تئاتر در دیگر کشورهای صاحب تئاتر شده اند و در اکثر مواقع نیز اینان به ایران برگشته اند اما آن باروری و شور و شکوه برای تئاتر ایران ممکن نشده و هنوز به اندازه یک برگ برنده تکانه ای بی مثال برای تئاتر کشورمان رخ نداده است. با آنکه بارها امیررضا کوهستانی، آتیلا پسیانی، یاسر خاسب، حضور بین المللی داشته اند و حتی علی اصغر دشتی، امیررضا کوهستانی و حمیدرضا پورآذری در کشورهای دیگر کار مشترک تولید کرده اند و حتی کوهستانی و علیرضا کوشک جلالی چند سالی است که در آلمان یک فعال تئاتری اند و هزاران اتفاق ریز و درشت که شاید به تنهایی امیدوارکننده و کورسویی باشند برای رشد و شکوفایی تئاتر ما در سطح جهانی اما هنوز هم این حس بزرگ رقم نخورده است و ما در رویای جهانی شدن به سر می بریم. رویایی که به ناچار شدنی است و شاید در همین آغاز سده تازه خورشیدی که تداوم این مسیر با راه اندازی تالارهای خصوصی استاندارد و داشتن مراودات بین المللی در تئاتر فجر و دیگر بهانه ها و جشنواره ها و فرستادن کارهای ایرانی بیشتر به جشنواره های دیگر کشورها و داشتن مراودات تا حد تولید کارهای مشترک و بسیاری برنامه های امیدوارکننده دیگر ما را در این مسیر یاری دهد.

رضا آشفته (منتقد)

شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۰

منبع : مگ ایران

نظر بازیگران درباره نمایش گلن گری گلن راس پارسا پیروزفر

«بازی در این نمایش وسوسه‌برانگیز است»

تعدادی از بازیگران جدیدترین نمایش پارسا پیروزفر «گلن گری گلن راس» از تجربه‌ی همکاری در این نمایش سخن گفتند.

هومن برق‌نورد یکی از مهمترین دلایل‌اش را برای حضور در این نمایش دوری سه ساله‌اش از تئاتر می‌داند.

این بازیگر تئاتر به خبرنگار بخش تئاتر خبرگزاری دانشجویان ایران  گفت: نخستین دلیل حضورم در این نمایش دوری سه ساله‌ام از تئاتر بود و دومین دلیلم حضور پارسا پیروزفر به عنوان کارگردان بود، چرا که پیش از این نمایش «هنر» را از او دیده بودم و کارش را دوست داشتم.

برق‌نورد درباره کار کردن با پارسا پیروزفر هم ادامه داد: بعد از بیست و دو سه سال کار بازیگری وقتی فردی به عنوان کارگردان شما را هدایت می‌کند، از همان اول معلوم می‌شود که آیا این فرد کارگردان است یا نه. پارسا پیروزفر کارگردان است. اتفاقات خوبی در دوره تمرین ما رخ داد. ما هرگز با یکدیگر به بن بست نرسیدیم بلکه همواره توانستیم یکدیگر را قانع کنیم و به تعامل بسیار خوبی با هم برسیم.

او همچنین درباره نقشش در این اثر نمایشی هم توضیح داد: نقش من نقش خاصی نیست. تمام آدم‌هایی که در آن بنگاه کار می‌کنند، همه افرادی لمپن، کلاهبردار و زبان باز هستند. در موقعیت اقتصادی دهه هشتاد که همه چیز به هم ریخته است این آدم‌ها به افرادی تبدیل می‌شوند که بیشتر در اندیشه گذران زندگی هستند.

هومن برق نورد هم چنین درباره متن نمایشنامه «گلن گری گلن راس» که از معروف‌ترین آثار دیوید ممت است تصریح کرد: اگر خودم بخواهم به عنوان یک کارگردان متنی را انتخاب کنم، هرگز این متن را انتخاب نخواهم کرد. چرا که متنی پر از دیالوگ و حرف است، البته به کمک بازیگران، کارگردان و دستیار کارگردان خطری که احساس می‌کردم ممکن است کار ما را تهدید کند برطرف شد. در یکی از اجرا‌های اولیه که میزبان مهمانان ویژه خود بودیم از همه آنها پرسیدم آیا نمایش خسته کننده است که خوشبختانه همه گفتند چنین نیست. مطمئنا تماشاگران خسته نمی‌شوند.

این بازیگر همچنین درباره‌ی تاثیر گرفتنش از نسخه سینمایی فیلم «گلن گری گلن راس» تصریح کرد: هنوز نسخه سینمایی را ندیده‌ام. برخی خیلی اصرار کردند که این نسخه را ببینم، اما تصمیم دارم بعد از اجرای این نمایش یا در حین کار این نسخه را ببینم. البته بازیگرانش را می‌دانم. اما فکر می‌کنم جذابیت تماشای این فیلم زمانی است که بعد از اجرای کار آن را ببینیم. هم چنان که در نمایش «هملت» نیز چنین کاری کردم.

برق نورد همچنین درباره حضورش در این نمایش که کاملا با قرارداد گیشه و بدون کمک هزینه‌های دولتی اجرا می‌شود متذکر شد: به تنها چیزی که فکر نمی‌کنم دستمزد این نمایش است. زیرا تئاتر اصلا پولی ندارد. چندرغاز دستمزد می‌دهد و آنقدر این دستمزد را قسط ‌بندی می‌کند که دیگر چیزی از آن باقی نمی‌ماند. فراموش می‌کنند اگر پنج میلیون تومان به یک بازیگر دستمزد می‌دهند بابت دو سه ماه تمرین و دو ماه اجراست. بنابراین چیزی نمی‌شود اما به هر حال این مشکلات همواره در تئاتر ما بوده است.

مسعود میرطاهری دیگر بازیگر این نمایش هم با ابراز خرسندی از حضور در این اثر نمایشی به ایسنا گفت: یکی از دلایل بازی‌ام در این نمایش این بود که همه گروه را می‌شناختم. همه دوستان خوبم هستند و احساس می‌کردم به راحتی می‌توانم با آنها کار کنم. از سوی دیگر متن را خیلی دوست داشتم. بویژه این که نسخه‌ی سینمایی این متن با حضور بازیگران بزرگی مانند آل‌ پاچینو، جک لمون، کوین اسپیسی و … را هم خیلی دوست دارم. علاوه بر این دوست داشتم یک تجربه همکاری با پارسا پیروزفر داشته باشم که شخصیتش برایم بسیار دوست داشتنی است.

وی درباره تاثیرپذیری‌اش از نسخه سینمایی این اثر افزود: پیش از این که پیشنهاد بازی در این نمایش به من داده شود پنج شش بار فیلم را دیدم، اما بعد از این پیشنهاد دیگر فیلم را ندیدم. البته همیشه ممکن است این اتفاق بیفتد که گاهی تحت تاثیر بازی بازیگران خوبی که در این کار بازی کرده‌اند قرار بگیریم. من هم از این قاعده مستثنی نیستم و باید بگویم خیلی خوشحال می‌شوم اگر بازی من در نقش «جان ویلیامسون» بازی بازیگر بزرگی مانند «کوین اسپیسی» را به یاد بیاورم، چون معتقدم اگر می‌خواهیم کپی هم بکنیم باید این کپی را به بهترین شکل ارایه دهیم، البته هرگز فکر نمی‌کردم، قرار است در این نمایش این نقش را بازی کنم.

رضا بهبودی دیگر بازیگر این نمایش هم با اشاره به علاقمندی‌اش به نمایشنامه دیوید ممت به ایسنا گفت: از همان سال اولی که نمایشنامه چاپ شد و دانشجو بودم آن را خواندم. متن را خیلی دوست داشتم و هرگز تصور نمی‌کردم روزی ممکن است در این نمایشنامه بازی کنم. پیش از آن چنین متنی نخوانده بودم که کارکتر‌های آن این همه پرانرژی حرف بزنند. این ویژگی‌ دیالوگ‌های ممت است. ریتم شتابنده دیالوگ‌ها برایم بسیار جذاب بود ضمن این که خود داستان هم جذابیت‌های خاص خود را داشت و این چنین بود که هر پنج شش ماه یکبار این نمایش را برای خودم و برای تمرین بازیگری می‌خواندم.
وی اضافه کرد: وقتی پارسا پیروزفر پیشنهاد بازی در این نمایش را مطرح کرد بسیار خوشحال شدم و وقتی متوجه شدم قرار است نقش «شلی» را بازی کنم، بیشتر خوشحال شدم به دلیل چالشهای بسیاری که این نقش با خود داشت.

بهبودی با اشاره به علاقمندی‌اش به نمایشنامه‌های دیوید ممت متذکر شد: وقتی نمایشنامه‌های او را می‌خواندم فکر نمی‌کردم که روزی در نمایشنامه‌ی «گلن کری گلن راس» بازی خواهم کرد. اما به هر حال علاقه‌ام به متن در کائنات تاثیری گذاشت و این نقش به من پیشنهاد شد. البته هنوز هم نمی‌دانم چقدر درست وظیفه‌ام را انجام داده‌ام.
او در پاسخ به پرسش دیگری درباره کار کردن با پیروزفر توضیح داد: شناخت ۱۵- ۱۶ ساله‌ای که از او دارم و دوستی و رابطه‌ای که با هم داریم این را ثابت کرده که او تا حد ممکن تلاش می‌کند افراد و موقعیت‌ها را درک کند. فردی بسیار منطقی و در زمینه کار بسیار وسواسی است. کار کردن با او لذت بخش و بسیار محترمانه است. تجربه‌های بازیگری اش کمک بسیاری کرد تا لحظه‌های ظریفی را به بازی ما تزریق کند. او همیشه در کارهایش حساسیت‌های خاص خود را دارد که تاثیر بسیار خوبی بر نتیجه کار می‌گذارد.

رضا بهبودی که پیش از این هم در نمایش‌های دیگری با قرارداد گیشه کار کرده است درباره امنیت حرفه‌ای بازیگران در چنین آثاری توضیح داد: شرایط اقتصادی تئاتر ما مانند شرایط همین آدم‌های نمایش «گلن گری گلن راس» است. موقعیت اقتصادی حاکم است که همه می‌کوشیم در آن موفق شویم. طبیعتا قرارداد گیشه وجودی منفی و مثبت دارد. ممکن است یک نمایش حتی با حضور چهره‌های شناخته شده اثر موفقی نباشد. یا در گوشه و کنار نمایش دیگری بدون حضور چهره‌های شناخته شده اجرا شود که اتفاقا کار خوبی هم باشد. به هر حال همه ما تلاش می‌کنیم به این شرایط نامطلوب غلبه کنیم. هر چند که شاید بتوان گفت وجه مثبتی هم وجود دارد و آن این که گروه هم چنانکه کار هنری‌شان را انجام می‌دهند بتوانند به لحاظ اقتصادی هم سر پای خود بایستند اما خوب بود شرایطی داشتیم که در آن کمی آرامش حاکم بود.

سیاوش چراغی‌پور دیگر بازیگر این نمایش هم که دومین تجربه همکاری خود با پارسا پیروزفر انجام می‌دهد متن نمایشنامه دیوید ممت را بسیار جذاب توصیف کرد و به ایسنا گفت: این متن آنقدر زیبا، روان و امروزی است که به خوبی می‌تواند با تماشاگر امروز ما ارتباط برقرار کند، بنابراین برای هر بازیگری بازی در این نمایش بسیار وسوسه برانگیز است. از سوی دیگر پارسا پیروزفر کارگردانی است که دوست داشتم بار دیگر هم با او کار کنم. بنابراین وقتی دعوتم کرد بدون چون و چرا پذیرفتم زیرا تجربه خوبی با او داشتم.

چراغی پور نمایشنامه «گلن گری گلن راس» را بسیار بازیگر محور توصیف کرد و گفت: این متن متن بازیگر است. یعنی قائم به بازی است. شاید یک گروه خوب بدون دکور و لباس خاصی بتوانند اجرایی موفق از این نمایش به صحنه بیاورند و یک گروه دیگر حتی با دکور‌ و لباس‌های آن چنانی هم در اجرای آن موفق نشود. همه چیز به بازی بازیگران بستگی دارد و این کار بازیگر را بسیار دشوار می‌کند. خوشبختانه هوشمندی کارگردان ما در هدایت بازیگران و طراحی ویژه این نمایش بسیار موثر بوده است.هر چند که بازیگران معمولا به دنبال بخش‌های دشوار هستند که بتوانند خود را بهتر محک بزنند. امیدوارم ما در اجرای این نمایش موفق باشیم.
وی پیروز فر را کارگردانی بسیار فرهیخته با دیدی بسیار قوی در تئاتر دانست و گفت: تجربه بازیگری او کمک بسیاری به ما کرد. هر چند که پیش از این هم با او همکاری داشتم و با روحیاتش آشنا بودم. او در این نمایش هم مشاوره و همدلی بسیار خوبی با همه بازیگران داشت. ما در یک بده بستان بسیار منطقی به این اجرا رسیدیم. او روی جزئیات با آگاهی عمیقی کار کرد.

این بازیگر تئاتر در ادامه با اظهار تاسف از شرایط اقتصادی هنرمندان این رشته متذکر شد: متاسفانه بخش دولتی به وظایف خودش در قبال هنر کمتر توجه می‌کند. ما بدون هیچ گونه حمایت مالی این کار را آماده اجرا کرده‌ایم. شرایط بسیار دشواری است که امیدواریم کار ما دیده و حمایت شود، در این وضعیت استرس بسیاری به گروه وارد می‌شود. امیدوارم مسئولان تئاتر کشور شرایط گروه‌های تئاتری را به درستی درک کنند. بسیاری از بچه‌های سابق تئاتر عاشقانه کار می‌کنند. وقتی این مقوله فرهنگی به خوبی نشانگر شعور و سطح اجتماعی ماست این که چرا مورد حمایت قرار نمی‌گیرد حیرت انگیز است.
به گزارش ایسنا، نمایش «گلن گری گلن راس» از شب گذشته نهم خردادماه در تالار شماره ۱ تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفته است و روابط عمومی نمایش اعلام کرده است که از همان نخستین اجرا مورد استقبال تماشاگران قرار گرفته و بیشتر بلیتهای نمایش در هفته اول ، پیش فروش شده است.
این نمایش که از این پس هر روز ساعت ۱۹:۴۵ روی صحنه است، یکی ازآثار برگزیده مامت است که توسط امید روشن ضمیرترجمه شده و با بازی هومن برق نورد، رضا بهبودی، سیاوش چراغی پور،مسعود میر طاهری، پوریا میاندهی و پارسا پیروزفراجرا می‌شود.

——————

منبع : ایسنا

جامعه به تباهی کشیده خواهد شد اگر معامله‌ها روال درستی نداشته باشد

منبع : پیج اینستاگرام  viraip.official

‌

فایل صوتی قسمتی از اجرای پارسا پیروزفر در نمایش گلن گری گلن راس

قسمتی از بازی پارسا پیروزفر در تئاتر گلن گری گلن راس

قسمتی از بازی پارسا پیروزفر در تئاتر گلن گری گلن راس پرده اول صحنه سوم در نقش روما

معرفی نمایشنامه گلن گری گلن راس

کتاب گلن گری گلن راس، نمایشنامه ای نوشته ی دیوید مامت است که نخستین بار در سال 1983 وارد بازار نشر شد. این داستان کمدی بسیار جذاب از مامت که برنده ی جایزه ی پولیتزر سال 1984 شد، به داستان چند کارمند معاملات املاک می پردازد که در تلاش هستند تا با فروختن زمین به خریدارانی نه چندان راغب به انجام معامله، سهم خود از رویای آمریکایی را به واقعیت تبدیل کنند. مامت در این نمایشنامه، اوج توانایی های خود را نشان می دهد و با قدرت و تأثیری کم نظیر، درباره ی زندگیِ سختِ شخصیت هایی سرسخت می نویسد که فریبکاری می کنند، توطئه می چینند، با چاپلوسی و زبان بازی کار خود را پیش می برند و برای به سرانجام رساندن معامله از هیچ کاری دریغ نمی کنند. آن ها با انجام یک معامله می توانند ثروتمند شوند و با از دست دادن آن، همه چیز را از دست خواهند داد.

قسمت هایی از کتاب گلن گری گلن راس

همان طور که همه ی شما می دانید، جایزه ی نفر اول، یک کادیلاک الدورادو است. کسی می خواهد بداند جایزه ی نفر دوم چیست؟ جایزه ی نفر دوم، یک سرویس چاقوی استیک خوری است. جایزه ی نفر سوم، اخراج شدن است.

---

زندگی ما چیست؟ (مکث) زندگی ما شده به جلو یا به عقب نگاه کردن. همین است. پس لحظه ی اکنون کجاست؟

---

چطور می توانم احساس امنیت کنم؟ (مکث) با جمع کردن پول ورای حد تصور؟ نه. و ورای حد تصور چیست؟ یک جور مریضی است. یک جور تله است. هیچ حد تصوری وجود ندارد و فقط طمع است.

---